Technologia

Badi – Słońce ukryte w drewnie

W trzeciej części działu Drewna znane i mniej znane przedstawiamy drewno Badi, które ze względu na swój wyjątkowo ciepły kolor cieszy się coraz większą popularnością.

Występowanie, nazewnictwo

Drewno nazywane w Polsce Badi znane jest w większości krajów europejskich jako Bilinga lub Opepe. W krajach pochodzenia funkcjonują nazwy Aloma – w Gujanie, Eke – w Kamerunie, Badi lub Bedo – na Wybrzeżu Kości Słoniowej, Kusia -w Ganię Gulu-maza – w Angoli i Zairze oraz Kilingi – w Ugandzie.

Naturalnym środowiskiem Badi sq lasy tropikalne od wschodniego do zachodniego wybrzeża Afryki. Naukowa nazwa należącego do rodziny Naucleaceae Badi to Nuclea diderichi.

Drzewo

Badi jest drzewem o wysokości do 40 m. Pień dorosłego drzewa osiąga długość 15-25 m i średnicę od 70 do 120 cm. Badi należy do cięższych gatunków drewna – jego ciężar właściwy bezpośrednio po ścięciu wynosi ok. 950 do 1100 kg/m3. Po osiągnięciu wilgotności ok. 9% ciężar spada do 700-900 kg/m3. Kora Badi w charakterystycznym żółtawym kolorze zawiera lateks oraz alkaloid, który stosowany jest w przemyśle farmaceutycznym.

Drewno – charakterystka ogólna

Drewno Badi charakteryzuje się słoneczną, bardzo ciepłą kolorystyką – od żółci poprzez pomarańcz do czerwieni i wykazuje tendencję do znacznego ciemnienia z czasem. Aby zapobiec temu procesowi można zastosować do zabezpieczenia powierzchni drewna materiały z filtrami UV. Większość profesjonalnych, wodnych lakierów do drewna zawiera takie filtry.

Przebieg włókien w Badi jest wyjątkowo zawiły i pofalowany, co po pokryciu go lakierami pogłębiającymi kolor drewna i podkreślającymi jego strukturę powoduje powstanie efektów trójwymiarowości na powierzchni posadzki.

Drewno Badi charakteryzuje się bardzo dobrymi parametrami wytrzymałościowymi i dużą odpornością na czynniki atmosferyczne, dlatego stosowane jest jako drewno konstrukcyjne w budownictwie lądowym i morskim. Wykonywane są z niego elewacje budynków, mola, mosty, ekrany dźwiękochłonne, wagony i łodzie. W budownictwie wykorzystywane jest także jako materiał na drzwi ramy okienne oraz podłogi do pomieszczeń o normalnym i dużym natężeniu ruchu. Badi używane jest jako specjalny surowiec na forniry, elementy toczone i rzeźby oraz intarsje w kombinacji z tworzywem sztucznym.

DREWNO – Obróbka, klejenie, lakierowanie

Powierzchnie styczne drewna obrabia się stosunkowo łatwo, natomiast powierzchnie promieniowe sq trudne w obróbce z powodu znacznej zawiłości włókien, które przyczyniają się do powstawania wyrw i poszarpań.

W czasie cięcia i szlifowania należy zwracać uwagę na prawidłowe działanie odpylania i ograniczać kontakt z pyłem drzewnym, który jest biologicznie czynny i może powodować uczulenia skórne.

Z powodu dużych wymiarów elementów posadzkowych z Badi do klejenia zaleca się stosować jedno lub dwuskładnikowe kleje poliuretanowe.

Lakierowanie Badi nie sprawia większych problemów, z tym że należy pamiętać o zasadniczych różnicach kolorystycznych po zastosowaniu wodorozcieńczalnych (drewno pozostaje jasne) i rozpuszczalnikowych (podkreślają wyraźnie strukturę i usłoje-nie drewna, pogłębiając i przyciemniając znacznie jego kolor) lakierów. Także olejowanie i woskowanie nie sprawia większych problemów.

Posadzki z BADI

W Polsce Badi oferowane jest w postaci litych desek parkietc-wych o wymiarach 15x90x450-1200 mm oraz desek tarasowych o wymiarach 21 lub 25x145x2450-5750 mm. Badi dostępne jest także jako tarcica.

Przy względnej wilgotności powietrza 50% i temperaturze 20CC Badi osiąga stan równowagi higroskopijnej na poziomie ok. 8-9%.

Dzięki dobrej odporności na warunki zewnętrzne Badi z powodzeniem stosowane jest do wykonywania elewacji czy tarasów.

Piotr Pióro Zdjęcia wykorzystano dzięki uprzejmości firmy DLH Drewno.

Nazwy naukowe: Nuclea diderichi
Nazwy handlowe: Badi, Bilinga, Opepe, Bedo, Alorma
Występowanie Zachodnio i wschodnia Afryka od Sierra Leśne poprzez Wybrzeże Kości Słoniowej, Nigerię, Kamerun, Gabon, Kongo i Zair do Ugandy
Zastosowanie: Podłogi wewnątrz i net zewnątrz (również intrasje), meble, drzwi, okładziny ścienne wewnątrz i na zewnątrz, konstrukcje drewniane w budownictwie wodnym, okna, drzwi, meble, wagony, łodzie.

Obróbka mechaniczna: Łatwa
Klejenie: Łatwe
Lakierowanie Średnio trudne
Ciężar właściwy (drewno mokre) 950-1100 kg/m3
Ciężar właściwy (9-12%) 700-900 kg/m3
Twardość Brinnela 31,0 N/mm2
Twardość Janki 33 N/mm2
Moduł elastyczności 12500 H/mm2
Wytrzymałość na ugięcie 105 N/mm2
Średni skurcz styczny 8,0%
Średni skurcz promieniowy 4/8%
Średni skurcz objętościowy 11,1-14,7%
Współczynnik skurczu 0,21
Stabilność Dobra
Trwałość: Bardzo dobra, także na zewnątrz
Odporność na insekty: Bardzo dobra