Technologia

Egzotyka w podłogach drewnianych

Joanna Luczaj

Od paru lat na rynku podłóg drewnianych utrzymuje się tendencja wzrostowa w sprzedaży podłóg z gatunków drewna egzotycznego. Dlatego też bardzo często w ofercie punktów handlowych zajmujących się sprzedażą podłóg drewnianych możemy odnaleźć podłogi oferowane w gatunkach drzew, których nazwy już w samym brzmieniu wydają się bardzo egzotyczne, np. Panga-Panga, Lapa-cho, Kambala, Doussie. Rosnąca popularność gatunków „nierodzimych” powoduje, że z dnia na dzień ich oferta się powiększa, a biorąc pod uwagę fakt, że na świecie znanych jest ok. 600 różnych gatunków, zjawisko to będzie się pogłębiać. Oczywiście, gatunki krajowe, takie jak buk, dąb, jesion czy jawor w dalszym ciągu cieszą się dużym zainteresowaniem, niemniej jednak coraz częściej klienci poszukują podłóg „nietypowych” i „oryginalnych”. Oryginalność „egzotyków” to przede wszystkim ich kolorystyka, całkowicie odmienna od tej, którą oferują gatunki rodzime, nietypowość to rozmiary elementów podłogowych, zbliżone w swojej formie do deski podłogowej.




tab. 1. Zestawienie wybranych gatunków egzotycznych z uwzględnieniem ich nazw botanicznych, handlowych oraz miejsc pochodzenia.

Chociaż popyt na podłogi z surowca „importowanego” stale wzrasta, wiele osób niestety podchodzi do tego sceptycznie. Powodów jest kilka, niemniej najczęściej wymieniany jest jeden: podłogi z drewna egzotycznego są nowością na naszym rynku, nie popartą wieloletnią praktyką i doświadczeniem zarówno w gronie potencjalnych klientów, jak i rzemieślników. Z jednej strony w stwierdzeniu tym jest dużo prawdy, ale brak doświadczenia na rynku polskim nie oznacza tego braku w ogóle. Niechęć wynika przede wszystkim z niewiedzy, z braku dostępnych opracowań na ten temat. Musimy pamiętać o tym, że co w Polsce obecnie traktowane jest jako nowość, na świecie stosowane jest od wielu lat. Być może warto poświęcić nieco czasu na przestudiowanie pewnych informacji, które obiektywnie pozwolą stwierdzić, czy faktycznie „ten diabeł jest taki straszny”.
W niniejszym opracowaniu zostały zebrane podstawowe wiadomości dotyczące wybranych gatunków drzew egzotycznych ze szczególnym uwzględnieniem tych najczęściej obecnie spotykanych na polskim rynku podłóg drewnianych.
Podczas gdy w Europie znanych jest i wykorzystywanych w życiu codziennym ok. 30 gatunków drzew, na świecie jest ich ok. 600. Ponadto przypuszcza się, że ok. 3000-5000 spośród 25000-30000 gatunków drzew występujących na kuli ziemskiej nadaje się do zastosowania w przemyśle i rzemiośle1. Przypuszczalnie obecnie w Polsce znanych jest ok. 20%, z czego 5% powszechnie jest stosowanych.
Drewno egzotyczne oferowane na rynku polskim przede wszystkim sprowadzane jest z terenów Afryki i Ameryki Południowej. Z obszarów Azji sprowadza się w zasadzie dwa gatunki: teak i kempas, natomiast udział drewna australijskiego jest praktycznie znikomy.
Podłogi egzotyczne zyskują tak dużą popularność dzięki niespotykanej i różnorodnej palecie swoich barw. Są to przede wszystkim odcienie brązu, czerwieni i żółci, chociaż możliwe są też zieleń, róż, purpura, pomarańcz czy czerń. Często klienci, decydując się na drewno jako wykończenie podłogi w pomieszczeniach mieszkalnych, postrzegają sam jego wygląd i barwę. W tym momencie należy podkreślić bardzo ważną rzecz, a mianowicie fakt, że drewno j est produktem naturalnym i w przeciwieństwie do plastiku charakteryzuje się zróżnicowaną strukturą i kolorystyką w obrębie tego samego gatunku, a nawet partii gotowego produktu. Każde drewno pod wpływem promieni słonecznych i kontaktu z tlenem z powietrza zmienia po pewnym czasie swoją barwę. Ponadto rodzaj zastosowanej chemii nawierzchniowej dodatkowo wpływa na zmianę ubarwienia. Świadomość potencjalnego użytkownika podłogi w tej kwestii w przyszłości pozwoli mu się zabezpieczyć przed niepotrzebnym rozczarowaniem i ewentualnymi problemami.
W poniższym zestawieniu zostały zebrane informacje dotyczące podatności wybranych gatunków egzotycznych na zmianę zabarwienia drewna.
Walory estetyczne z pewnością w dużym stopniu decydują o wyborze danego gatunku drewna jako materiału wykończeniowego. Niestety rzadko kiedy potencjalny użytkownik dokonując zakupu bierze pod uwagę te właściwości drewna, których znajomość pozwoli na uniknięcie niepotrzebnych rozczarowań i problemów w przyszłym użytkowaniu podłogi. Chodzi tu przede wszystkim o takie parametry jak: kurczliwość/stabilność oraz twardość drewna. Z pewnością, poszukując materiału „na całe życie”, warto sprawdzić, czy założenie to sprawdzi się w praktyce.

tab. 3. Stabilność i twardość wybranych gatunków drzew egzotycznych.

Skala:

1 – drewno bardzo stabilne, 2 – drewno dość stabilne, 3 – drewno niestabilne, podatne na kurczenie przy zmianach wilgotności. 'Twardość Janki – test, podczas którego mierzy się siłę, z jaką trzeba wcisnąć 0,44″ stalową kulkę w drewno do 1/2 jej objętości.

Analizując dane z tabeli dochodzimy do następujących wniosków. Drewno niektórych gatunków egzotycznych jest bardziej stabilne niż znane z praktyki gatunki krajowe. Przykładowo teak, merbau czy afromosia dzięki bardzo dobrym parametrom stabilności z powodzeniem nadają się jako materiał wykończeniowy w łazienkach i pomieszczeniach zewnętrznych. Z drugiej strony są też takie, które niestety należą do grupy gatunków „kapryśnych” i mogą w okresach grzewczych, podobnie jak buk, ulegać kurczeniu.
Mam nadzieję, że w tym bardzo krótkim i ogólnikowym opracowaniu udało mi się dowieść, że drewno egzotyczne z powodze niem może być wykorzystywane jako materiał podłogowy, który w niedługim czasie ma szansę na stałe zagościć w polskich warunkach, co z pewnością dodatnio wpłynie na oryginalność naszych wnętrz.