mgr Joanna Łuczaj
Dobrze zamontowany, surowy parkiet wymaga dokładnego i precyzyjnego wykończenia, od którego zależy ostateczny efekt wizualny i komfort użytkowania. Gładka powierzchnia, bez nierówności i szpecących smug w dużej mierze zależy od precyzyjnego szlifu. To etap, który wymaga od parkieciarza doświadczenia, ale także fachowej wiedzy o metodach i pułapkach czekających podczas pracy. Postaramy się więc przedstawić”kodeks postępowania”, jaki obowiązuje na tym etapie pracy.
Szlifowanie parkietu.
Przed rozpoczęciem szlifowania podłogi drewnianej należy upewnić się, czy doszło do całkowitego związania kleju zgodnie z zaleceniami producenta.
Szlifowanie zaczynamy od dokładnego odkurzenia powierzchni nowo położonego parkietu. Następnie na maszynę do szlifowania zakładamy gruboziarnisty papier, np. P36, a nacisk szlifierki ustawiamy na najwyższy poziom. Po tych wstępnych czynnościach możemy przejść do pierwszego etapu prac.
Aby uniknąć zbyt głębokiego zeszlifowania miękkich desek parkietu lub mozaiki, należy rozpocząć szlifowanie ukośnie do przebiegu desek. Tak wiec pierwszy szlif zaczynamy w narożniku pomieszczenia i kontynuujemy ukośnie do kierunku ułożenia desek. Narożnik pomieszczenia, w którym rozpoczęto szlifowanie i kierunek pierwszego szlifu wynikają z przewidywanego kierunku ostatniego szlifu.
Dzięki powolnemu opuszczaniu maszyny, przy ruchu do przodu, zapobiegamy powstawaniu nierówności. Zwracamy także uwagę, aby maszyna poruszała się równomiernie do przodu. Przed zamianą kierunku, po każdym szlifie należy w porę ostrożnie unieść walec. Szlif do tyłu następuje po tym samym śladzie co szlif do przodu. Gdy zakończymy szlif „do tyłu”, unosimy walec i pamiętamy, że następny szlif musi być przesunięty o 2/3 szerokości walca w prawo.
Najważniejsze jest pierwsze szlifowanie, podczas którego powierzchnia zostaje wyrównywana. Jeżeli pierwsze szlifowanie wykonane zostanie zbyt delikatnie, wtedy nierówności zostaną tylko podszlifowane, a nie wyrównane.
W miejscu, gdzie maszyna zatrzymuje się pozostawiając nieprzeszlifowa-ny odcinek, posadzkę należy wyrównać prowadząc szlifierkę w przeciwnym kierunku. W miejscu tym mogą. powstawać cienie. Dlatego przed rozpoczęciem szlifowania powinno się zwrócić uwagę, aby miejsca zatrzymania maszyny znalazły się jak najdalej od źródła światła.
Po zakończeniu pierwszego szlifowania należy sprawdzić, czy powierzchnia jest pozbawiona nierówności. Jeżeli nie, czynność musimy powtórzyć, używając gruboziarnistego papieru. W tym wypadku szlif następuje również ukośnie, lecz w odwrotną stronę do poprzedniego. Jeżeli jakieś deski leżą głębiej niż inne, bądź sanie przyklejone lub uszkodzone, powinno sieje wymienić. Po pierwszym szlifowaniu powierzchni należy przeszlifować także jej brzegi, używając do tego tzw. szlifierki kątowej (rys. 3). Przeważnie potrzebne są dwa szlifowania papierem o ziarnistości 40, 60 lub 80 w zależności od momentu obrotowego szlifierki. Przy tego typu szlifowaniu maszynę prowadzi się ruchem kołowym. Należy uważać, żeby nie pozostawiać nadpalonych śladów. Ponieważ w narożnikach nie zawsze jest jasno, polecane są szlifierki zaopatrzone w lampę.
Pamiętając o tym, że rezultat pracy będzie oceniany nie tylko optycznie, ale także przez dotyk, praca ta może być wykonana tylko w pozycji klęczącej lub pochylonej.
Rozpoczynając drugi etap szlifowania należy dokładnie odkurzyć powierzchnię posadzki, przestawić nacisk szlifierki na średni oraz założyć odpowiedni papier, na przykład P80. Środkowy (drugi) szlif musi być wykonany pod kątem 90° w stosunku do poprzedniego. Jego celem jest usunięcie śladów po zgrubnym szlifowaniu. Po tym etapie należy sprawdzić, czy nie pojawiły się rysy lub dziury, które widoczne są zazwyczaj po szlifowaniu. Likwidujemy je przy użyciu rugi przed końcowym szlifowaniem. Do fugowania parkietu należy użyć lakieru zmieszanego z pyłem ze szlifowania albo specjalnego środka na bazie rozpuszczalnika lub wody, który po wymieszaniu z pyłem drzewnym daje plastyczną masę w kolorze danego gatunku drzewa. Sprawdzają się także masy w proszku, choć ich wadą jest to, że -w przeciwieństwie do drewna – nie zmieniają barwy z upływem czasu, przez co stają się bardzo widoczne. Przygotowany kit należy rozprowadzić po całej powierzchni elastyczną szpachlą. Przy szczególnie szerokich szczelinach w podłodze, czynność powinna być wykonana kilka razy. Należy przy tym uważać, aby nie pozostawiać na powierzchni podłogi resztek szpachli, gdyż zeszlifowanie jej zabierze dużo cennego czasu.
Szpachlowanie fug jest bardzo ważne, gdyż zapobiega zbieraniu się lakieru w szczelinach (rys. 1).
Po całkowitym wyschnięciu szpachlowanej powierzchni następuje kolejny etap szlifowania, który powinien usunąć nadmiar kitu. Jest to niezbędne. W miejscach gdzie pozostaną resztki masy szpachlowej, po lakierowaniu pojawią się wyraźne przebarwienia. To jest ważne szczególnie w przypadku podłóg wykonanych z mozaiki przemysłowej lub bruku drewnianego. Stare podłogi lub elastyczne konstrukcje podłogowe nie powinny być szpachlowane, ponieważ suchy kit wykrusza się z upływem czasu. Mieszanka masy fugującej musi mieć odpowiednią konsystencję. Zbyt rzadka będzie wyciekać, a zbyt gęsta może wykruszać się podczas szlifowania.
Po szpachlowaniu należy powtórnie przeszlifować brzegi pomieszczenia. Ponieważ podczas pierwszego szlifowania nie zawsze udaje się całkowicie usunąć resztek masy, zalecany jest powtórny szlif przy użyciu papieru P80. Następnie podłoga powinna być dokładnie odkurzona. Należy też zredukować siłę nacisku szlifierki i można zacząć końcowy szlif. Kierunek szlifowania jest zgodny z kierunkiem ułożenia desek i źródłem światła.
Kierunek szlifu i źródło światła.
Ostatni szlif następuje równolegle lub prostopadle do źródła światła. Przed podjęciem decyzji o jego kierunku należy uwzględnić następujące czynniki: kierunek włókien drewna, typ szlifierki, stan jej zużycia oraz rodzaj papieru ściernego. Szlif powinien przebiegać zgodnie z kierunkiem padania światła, o ile sprawność szlifierki i kierunek włókien na to pozwala (rys. 7). W tym przypadku nie będą widoczne ślady po szlifierce, które powstają pod papierem ściernym. Jednak widoczne będą nierówności, które powstająprzy pracy szlifierką walcową z „końcową” taśmą szlifierską. W tym przypadku zaleca się pracować w poprzek do źródła światła, o ile oczywiście pozwala na to przebieg włókien (rys. 13).
Efekt wyglądu podłogi w dużej mierze zależy od kierunku końcowego szlifu. Jeżeli parkiet ułożony jest w tzw. Jodełkę” lub „kwadraty”, a szlif końcowy będzie wykonywany ukośnie w stosunku do kierunku ułożenia desz-czułek, neutralny obraz powierzchni będzie lepiej zachowany. Jeżeli natomiast ostatni szlif będzie wykonany w ten sposób, że połowa deszczułek będzie szlifowana wzdłuż, a część w poprzek, wówczas uzyskamy jasno-ciemno zaakcentowany wzór (rys. 14). Jeżeli klient ma szczególne wymagania co do powierzchni podłogi, to dla wzmocnienia efektu należy wypolerować powierzchnię szlifierką/polerką tarczową przy użyciu tzw. padu ściernego i siatki szlifującej.
Przy wykonywaniu prac szlifierskich należy przestrzegać następujących zasad:
- bardzo ważne jest regularne przeglądanie maszyn,
- należy uważać na ustawienia szlifierki, aby nie zostawiać nadpalonych śladów lub nierówności,
- nie należy dopuszczać do nadmiernego zużycia papieru ściernego, gdyż może to spowodować uszkodzenia na powierzchni drewna,
- w przypadku błędów w szlifowaniu spowodowanych przez papier ścierny lub punkt zwrotny, można zminimalizować je używając do datkowo szlifierki/polerki talerzowej z siatką,
- jednakowe tempo pracy i czystość są niezbędne dla uzyskania idealnej powierzchni podłogi,
- niedokładne czyszczenie powierzchni między poszczególnymi szlifami powoduje powstawanie niepożądanych smug.
Narożniki.
Narożniki i okolice ościeżnic były kiedyś ścierane za pomocą ręcznej cy-kliny. Teraz niezmiernie rzadko używa się tego typu przyrządów. Obecnie stosuje się wygodne elektryczne szlifierki kątowe, tarczowe lub taśmowe.
Jednak używanie ich w sposób nieprofesjonalny może spowodować powstanie bardzo trudnych do zlikwidowania nierówności.
Odpowiedni dobór papieru ściernego oraz kierunek szlifu decydują o jakości efektu końcowego. W celu uzyskania ładnej powierzchni podłogi parkieciarz musi sprawdzić, który kierunek szlifu jest odpowiedni. Kryteria wyboru to: rodzaj szlifowanego drewna, rodzaj ułożenia i kierunek ułożenia, źródło światła, a także położenie drzwi i okien. Kierunek ostatniego szlifu musi być wypadkową tych wszystkich elementów. ?Artykuł opracowano na podstawie:
” Fachbuchfur Parkettleger und Bodenlege ” Kań Remmert, JosefHeller, Horst Spang, Klaus Bauer/Thomas Brehm.
Zdjęcia: archiwum redakcyjne.